Nadutost, gasovi, grčevi — zašto su žene podložnije?

18. 10. 2021. 000000 10:00

Jedan od najučestalijih funkcionalnih poremećaja sistema za varenje  — sindrom nervoznih creva, poznat i kao iritabilnog kolona (IBS). Procenjuje se da u razvijenim zemljama pogađa od 15 do 20% odraslog stanovništva. Smatra se da je u našoj zemlji učestalost još veća, pa najveći broj pacijenata koji dolaze u gastroenterološke ambulante pati najčešće upravo od sindroma nervoznih creva.  Statistika nas takođe upozorava da od ovog poremećaja mnogo češće pate žene, čak dva puta češće nego muškarci. O tegobama koje prate nervozu creva i o tome da li je i na koji način moguće pomoći ovim osobama, razgovaramo sa doc. dr Snežanom Lukić, subspecijalistom gastroenterologije i šefom Kabineta za funkcionalnu dijagnostiku, Klinike za gastroenterologiju i hepatologiju, Univerzitetskog Kliničkog centra Srbije. 

 

Foto: doc. dr Snežana Lukić, subspecijalista gastroenterologije

Zašto su kod žena tegobe izraženije?

Prateći iskustva iz prakse i rezultate mnogih studija, utvrđeno je da IBS svakako mnogo češće pogađa žene. Najnoviji naučni radovi upućuju i na to da su tegobe koje izaziva sindrom nervoznih creva mnogo izraženije, teže i ozbiljnije kod žena u postmenopauzi, dakle, kod žena starijih od 45 godina, kod kojih najmanje godinu dana izostaje menstrualni ciklus.

Svakako, ozbiljnost i učestalost tegoba može varirati i tokom trudnoće, kao i u različitim fazama menstrualnog ciklusa, a najznačajniju ulogu u svim ovim procesima ima estrogen, koji može uticati na brojne funkcije povezane sa probavom. Značaj estrogena ogleda se i u uticaju na lučenje drugih hormona značajnih za normalno funkcionisanje crevnog sistema, recimo — serotonina, koji može uticati čak i na sastav crevne mikrobiote. 

Koje bi to bile glavne tegobe koje se javljaju kod žena?  Što se konkretnih tegoba tiče, za razliku od muškaraca, koji pretežno pate od naizmenične pojave zatvora i proliva, žene najčešće imaju zatvor, nadimanje trbuha i gasove, osećaj nepotpuno ispražnjenog creva i punoće u trbuhu. Međutim, uticaj je širi i često je praćen depresijom i anksioznošću, kao i pojavom bolnih seksualnih odnosa. Naravno, sve ove specifične tegobe značajno utiču na smanjenje mogućnosti za normalno, svakodnevno funkcionisanje i time i na smanjenje ukupnog kvaliteta života. 

Koji su najčešći okidači za pojavu tegoba?  Smatra se da to može biti intolerancija na određene namirnice ili njihove komponente. To su, pre svega, namirnice koje sadrže gluten i laktozu, kao i namirnice bogate ugljenim hidratima. To može biti i skorašnja crevna infekcija i preterana izloženost stresu, recimo. Naš crevni sistem je čitavom dužinom prožet sa više od 100 miliona nervnih ćelija strukture slične ćelijama mozga, pa su nervni transmiteri koji postoje u mozgu prisutni i u organima za varenje. Zbog toga se tegobe po pravilu ispoljavaju ili pogoršavaju za vreme ili nakon perioda stresa i pojačane emocionalne napetosti.

Šta savetujete pacijentima? Prvenstveno je potrebno promeniti ishranu i loše životne navike uz primenu određenih proizvoda. Jedno od najdelotvornijih rešenja u tom smislu je dugotrajna primena  Lactobacillus plantarum 299v. Zaključeno je i klinički dokazano da Lactobacillus plantarum 299v, kod čak 95% pacijenata, pomaže kod nadimanja i gasova. 

Foto: Promo

Važno je napomenuti, na kraju, da se pacijenti koji primete nagli gubitak težine, veliki broj stolica,  krvarenje iz debelog creva, anemiju, neobjašnjivo povraćanje, poteškoće sa gutanjem i stalni bol koji se ne ublažava propisanom terapijom za IBS, obavezno jave svom izabranom lekaru.