Od veštine strelca i poznavanja eksterne balistike do parade oružja na kratkim daljinama

Današnje dalekometno streljaštvo je proizašlo iz skoro pa "drevne" Palma discipline, koja korene (uz prekide između dva svetska rata), vuče od 1876. godine i smatra se nacionalnom streljačkom disciplinom u Ujedinjenom Kraljevstvu, Irskoj, SAD, Kanadi i Australiji.

U Palma disciplini mete udaljene 800, 900 i 1000 jardi (veličina "desetke" ili X/V kruga je 255 mm, odnosno priblizno 1 MOA), gađaju se sa po, naječešće, 15 metaka iz ležećeg stava, bez naslona, uz dozvoljeno korišćenje takmičarskog remnika i minimalnu težinu okidanja od 500 g. Ukupna masa oružja nije ograničena, a dozvoljeni su isključivo mehanički nišani, tako da ništa sem mikrometarskih dioptera na ovim takmičenjima i nećete videti.

Prava mera preciznosti

Pročitajte još: Testirali smo novu snajpersku municiju .416 Barrett - evo šta smo zaključili

Na samom početku, takmičilo se sa puškama na crni barut. Uporedo sa razvojem pešadijskog oružja usavršavane su korišćene puške i kalibri, da bi se finalno 1966. godine (nakon što je Palma posle duže pauze ponovo "oživela"), uspostavio standard korišćenja kalibra .308 Win. sa zrnom težine ne veće od 156 g (kasnije je dodat .223 Rem sa zrnom težine ne veće od 81 g).

Razlog uvođenja ovih ograničenja je jednostavan: Palma takmičenja su oduvek bila zamišljenja prvenstveno kao testiranje umeća čitanja vetra. Kako bi se ovaj izazov održao "do kraja" i da bi akcenat uvek ostao na sposobnosti strelca da pročita vetar, a ne na opremi koju poseduje, ograničenje na korišćenje manje aerodinamičnih zrna i kalibra koji ih lansira umerenim brzinama zadržala su se do danas.

Cevi pušaka za Palma disciplinu su veoma duge, kako zbog nišanske linije tako i zbog, istina minimalnog, ali svakako značajnog (kada je "borba" sa vetrom u pitanju), dobitka početne brzine.

Ublažene propozicije modernih takmičenja

Disciplina F Class je nastala u Kanadi, kada stariji Palma takmičari zbog slabijeg vida više nisu bili u mogućnosti da se takmiče sa diopterskim nišanima. Tada su odlučili da izmene pravila i omoguće korišćenje optičkih nišana (gađa se isključivo iz ležećeg položaja, kao i Palma).

Uz to, usvojene su još neke promene: upotreba prednjeg i zadnjeg naslona (bipodi, mehanički podešavajući oslonci ili vrecice peska), smanjenje minimalne sile okidanja, ograničenje mase oružja, ukidanje restrikcije na korišćenje dotadašnjih Palma kalibara i podelu na dve klase: F Open i F TR Target.

F TR dozvoljava samo korišćenje kalibara .308 Win. i .223 Rem. (bez ograničenja težine zrna kao u Palmi) i maksimalnu masu oružja od 8,25 kg zajedno sa bipodom (jedini dozvoljen oblik prednjeg naslona).

Internacionalna takmičenja

Takmičenja se održavaju u formi kratkih distanci - od 300 do 600 jardi (ili metara) i dalekih - od 700-1000 jardi. Mete na kratkim distancama su različitih dimenzija i odgovaraju vrednostima uglovnih minuta (od 1 do 0,5 MOA) na određenoj daljini, dok su mete na dalekim distancama iste veličine (kao u Palmi od 1-0,5 MOA na 1000 jardi). Proba pre meča se podrazumeva, ograničena je vremenom, ali ne i brojem metaka. Vremena ima i više nego dovoljno, obično je za 20 metaka dozvoljeno 20 minuta. Oružje kojim se nastupa je sposobno za grupe od 0,35 MOA i manje.

Forma sa dalekim distancama od 800, 900 i 1000 jardi je nešto po čemu je F Classa internacionalno poznata i gde je borba sa adekvatnom procenom vetra još uvek od presudnog značaja i najvećih izazova. Svetsko prvenstvo u dalekometnom streljaštvu (Palma i F Class)  održava se svake četiri godine.

Kratke distance Balkanske lige

U okviru bivših jugoslovenskih republika, godinama unazad imamo aktivnu Balkansku ligu i nekoliko kola takmičenja koja se održavaju tokom jedne sezone (Batajnica - SAJ, Bileća, Skoplje, Danilovgrad, Zlatibor - PPU kup...), na kojima se nadmeće oko 50 strelaca iz regiona. Na žalost, zbog nedostatka adekvatnih strelišta koja raspolažu većim udaljenostima ali i nekih drugih ograničenja, F Klasa Balkanske lige je evoluirala u streljačku disiplinu - benčrest.

Pročitajte još: "DOGOVORENO ORUŽJE": Nova ruska puška izazvala veliko interesovanje javnosti

Većina takmičenja koja se održavaju su do maksimalnih 300 m, onih sa daljinama preko 500 m ima par u celoj sezoni, a 100 m je postala legitimna distanca. U takvim uslovima uticaj vetra - primarni izazov oko koga je cela forma takmičenja i stvorena, u većini slučajeva je zanemariv. Tako je čitanje vetra i poznavanje osnovne streljačke balistike za većinu takmičara ostalo nepoznanica i nužno zlo umesto izazova.